Participatie in Oude IJsselstreek
Niet iedereen wil meepraten
Tekst Hadassa Lok Beeld Shutterstock
Luisteren en in gesprek... Het klinkt mooi. Maar krijg je in de praktijk niet alleen de klagers te horen? En gaat inspraak sommige projecten niet enorm vertragen? Op het moment dat de gemeente Oude IJsselstreek in 2021 participatiebeleid opstelt, wordt duidelijk dat er behoefte is aan ondersteuning om participatie constructief in te zetten. De rol van participatiecoach wordt in het leven geroepen, met succes.
‘Draagvlak is geen doel op zichzelf’
Dagelijks krijgt Karin Krijt-Garritsen telefoontjes van collega’s: ik ben bezig met dit project, kun jij meedenken hoe we inwoners hierbij betrekken? ‘Participatie speelt een steeds grotere rol,’ vertelt de Gelderse participatiecoach van de gemeente Oude IJsselstreek. Dat merk je in de raad, maar ook bij de inwoners. Het doel van participatie is voor onze gemeente: genoeg inzicht krijgen om plannen en beleid beter te maken. Draagvlak is een prettige bijkomstigheid, maar geen doel op zichzelf.’
Inspraak Als voorbeeld noemt Krijt-Garritsen een vijftal nieuwbouwprojecten waarbij inwonersparticipatie vanaf het begin is geïntegreerd. Krijt-Garritsen: ‘Op een van die locaties hebben we onlangs de eerste inloopavond gehad. Door middel van mentimeters konden de aanwezigen stemmen welke sfeerbeelden van de nieuwe wijk hen aanspraken, thuis konden mensen live meestemmen. Dat heeft 150 reacties opgeleverd, fantastisch! Dat wil niet zeggen dat iedereen blij is: een nieuwe woonwijk voor je deur is niet leuk. Je hebt echter wel inspraak op hoe die wijk eruit gaat zien.’
Telefoontjes ‘Participatie vergt denkwerk en planning,’ gaat Krijt-Garritsen verder. Bij het aankondigen van de plannen hadden we een website klaarstaan, een aanmeldformulier voor informatieavonden, video’s die het project toelichten… Er was enorm veel informatie beschikbaar. Dat kost van tevoren tijd, maar later in het proces win je die tijd weer. Collega’s van ruimtelijke ordening waren het gewend om overspoeld te worden met mailtjes en telefoontjes. Die bleven uit.’ Er blijven natuurlijk uitdagingen. Hoe bereik je bijvoorbeeld de groep die participatiemoe is en zegt: laat maar, ik zie wel? De gemeente kan die groep wel online bereiken en polls laten invullen, maar het liefst wil je ook met ze in gesprek. Krijt-Garritsen: ‘Participatie is ook gewoon praten met elkaar, weten wat er leeft onder inwoners. De burgemeester, Otwin van Dijk, zei dat laatst mooi: “Met elk persoonlijke verhaal, groeit mijn begrip van hoe de gemeente in elkaar zit”.’
Participatieladder Dat participatie beleid beter kan maken, weet Krijt-Garritsen uit ervaring. Dat betekent echter niet dat iedereen ‘moet participeren’. Een kritische kanttekening plaatst ze in dat licht bij de Omgevingswet: ‘Als je echt luistert naar wat inwoners willen, hoor je ook dat niet iedereen wil meedenken. Aan dat gegeven gaat de wet voorbij.’ Inwoners van Oude IJsselstreek zijn via een enquête bevraagd over participatie. ‘Je bent als gemeente geneigd te denken: we moeten zo hoog mogelijk op die participatieladder. Maar inwoners denken daar vaak anders over. Er is maar een klein percentage dat wil meebeslissen, de meeste inwoners willen vooral goed geïnformeerd worden.’ ◼
Deel dit artikel