‘De uitdagingen in de wereld zijn te groot om het potentieel van de burgercollectieven te laten liggen,’ stelt initiatiefnemer en hoogleraar Social Enterprise and Institutions for Collective Action aan de Erasmus Universiteit Tine de Moor. Al ruim 10 jaar houdt ze zich met haar onderzoeksgroep bezig met het fenomeen burgercollectieven, vroeger en nu. Waarbij burgercollectieven niet verward mogen worden met een tijdelijk burgerinitiatief, zoals een tijdelijke actie rond energiebesparing in de wijk. ‘Burgercollectieven richten zich op de lange termijn, waarbij burgers op een constructieve manier samen goederen en diensten creëren en samen beslissen hoe ze die gaan gebruiken en beheren rond bijvoorbeeld zorg, energie, voedsel of mobiliteit.’ Het burgercollectief is van alle tijden. In de vorige eeuw verdween het maatschappelijke initiatief naar de achtergrond en werden maatschappelijke uitdagingen aan de markt of de overheid overgelaten. Sinds 2005 beleeft het burgercollectief een heropleving. De Moor juicht dit toe: ‘In deze tijd moeten we het hele spectrum aan oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen meenemen en initiatieven van burgers horen daarbij.’

Sectoroverschrijdend Het idee van een kennisplatform rond burgercollectieven sluimerde al sinds 2009 bij De Moor. Vanuit haar rol als wetenschapper zag ze kansen voor verbetering. Uit historisch onderzoek bleek bijvoorbeeld dat burgercollectieven krachtiger zijn als ze sectoroverschrijdend samenwerken en bijvoorbeeld zorg voor energie en mobiliteit combineren. Nu zag ze vooral netwerken ontstaan binnen de eigen sector, denk aan Nederland Zorgt Voor Elkaar of Energie Samen. Maar hoe organiseer je die brede samenwerking? De Moor: ‘Daarnaast zag ik dat ik veel wetenschappers het “nieuwe” fenomeen burgercollectief wilden onderzoeken, maar dat het burgercollectief weinig met de uiteindelijke onderzoeksrapporten aankon, waardoor de bereidheid om mee te werken afnam. Ik wilde wederkerigheid tussen alle partijen. Via het platform wilde ik dat wetenschappers met burgercollectieven in dialoog zouden gaan en zich zouden laten sturen door wat de collectieven nodig hebben. Dat ze resultaten leveren waarmee burgercollectieven zich kunnen voeden. En dan niet in de vorm van rapportjes, maar met bruikbare kennis in de vorm van artikelen, infographics, video of tools.’