Coaching is kippenvel
Als het kwartje valt
Tekst Pieter Verbeek
Beeld InterCoach
Of je nu met een loopbaanvraag rondloopt of met problemen met collega’s. Waar kun je beter terecht met werkgerelateerde vragen dan bij collega-ambtenaren. Bij InterCoach zijn 325 ambtenaren opgeleid om hun collega’s bij te staan. En dat is niet alleen goed voor de coachees. Ook de werkgevers en coaches zelf worden er beter van.
Gerdien Rinzema (l.) is zelf ook coach
‘Het werk als coach draagt bij aan de eigen bevlogenheid’
InterCoach is onderdeel van Uitvoeringsorganisatie Bedrijfsvoering Rijk van het ministerie van BZK en het expertisecentrum voor collegacoaching binnen de overheid. De deelnemers zijn allemaal ervaren ambtenaren, die na een proeve van bekwaamheid toetreden tot de pool van coaches. Ze werken overal in het land van Groningen tot Limburg, bij het rijk, gemeenten, provincies en waterschappen. ‘We kiezen bewust voor coaches die werken bij een andere werkgever in de publieke sector,’ legt Gerdien Rinzema, programmanager van InterCoach uit. ‘Ze kennen daardoor de dynamiek van het werken in een politiek-bestuurlijke omgeving, maar kennen dus niet de baas of collega’s van hun coachees.’
Zelfvertrouwen
Michel van Leeuwen, waarnemend directeur Cybersecurity bij het ministerie van JenV, heeft die overheidsachtergrond van zijn coach ook als positief ervaren. Hij volgde twee jaar geleden een traject bij een loopbaancoach van InterCoach. ‘Ik heb me samen met hem verdiept in mijn eigen leiderschapskwaliteiten. Waar kan ik nog meer leren, wat is mijn stijl? Wat zijn mijn valkuilen?’ Dat een coach je werk snel kan duiden, is erg prettig, aldus Van Leeuwen. ‘Denk bijvoorbeeld aan specifiek politiek-bestuurlijke gevoeligheden. Wat ik verder waardeerde is dat de coach bij de intake kritisch keek of hij wel de geschikte persoon was voor mijn loopbaanvraag. Ik kreeg echt het gevoel dat hij voor mij koos.’
‘Persoonlijk vind ik het mooiste dat je met een coachingstraject mensen een duwtje in de goede richting geeft,’ zegt Rinzema. ‘Als coach geef je hen handvatten en inzichten waarmee ze gemotiveerd en gestimuleerd worden zelf een keuze te maken. Het levert dus effectievere en efficiëntere werknemers op. Goede coaching is dus niet alleen in het belang van de werknemer maar ook van de werkgever.’
De Universiteit van Amsterdam heeft onderzoek gedaan naar de positieve effecten van interne coaching onder ongeveer veertig coaches van InterCoach. Dat laat zien dat interne coachingsdiensten ook positief zijn voor de coaches zelf. Meer dan 90 procent van de ondervraagden zegt dat hun werk als coach sterk bijdraagt aan de bevlogenheid op hun eigen werk. ‘Coachen draagt bij aan het vervullen van behoeftes aan verbinding, autonomie en competentie,’ zegt Rinzema. ‘De coaches rapporteren dat ze beter in staat zijn om relaties op te bouwen met hun medewerkers, en dat het coachen hun zelfvertrouwen op het gebied van leiderschap versterkt.’
Margit Govers
Michel van Leeuwen
Spiegel
Maar wat bezielt de coaches om in hun toch al pittige banen met zware verantwoordelijkheden ook nog eens andere mensen te gaan begeleiden bij hun vragen en problemen? Rinzema: ‘Het is inderdaad een investering. Ze hoeven het niet te doen. Het komt echt uit hun eigen motivatie. Het onderzoek van de UvA is dan ook een mooie bevestiging dat het niet alleen tijd kost maar je er ook echt wat voor terugkrijgt. Ik ben blij over hoe gemotiveerd de coaches zijn. Ze ervaren aan den lijve het effect van aandacht. In hun werk als leidinggevende moeten ze vaak snel besluiten nemen, hier ervaren ze het effect van vertragen en tijd nemen. Het coachen levert dan ook een bijdrage aan de eigen ontwikkeling van de leidinggevende.’
Daar is Margit Govers het mee eens. Sinds twee jaar werkt ze als coach, naast haar baan als expert Communicatie bij het RIVM. Na 25 jaar werken in de communicatie wilde ze meer. Zo ontdekte ze een passie voor het begeleiden van anderen. ‘De coachingsvaardigheden zijn heel handig in mijn werk, je kan er heel goed collega’s mee faciliteren. Maar vooral krijg ik kippenvel wanneer het kwartje valt bij de ander. Iemand loopt al jaren met iets rond, en begrijpt dankzij coaching ineens waarom. Daar heeft hij iets aan voor de rest van zijn leven. Door coaching ga je ook beter naar jezelf kijken. Het is een spiegel. Wat raakt mij? Je kijkt naar je eigen ontwikkeling. Ik denk bijvoorbeeld dat ik in mijn werk beter ben gaan luisteren naar collega’s, interne opdrachtgevers en ook naar burgers. Het is voor mij gemakkelijker geworden om met een goed gesprek met hen te voeren. Je gaat je beter inleven in anderen. Dat neem ik weer mee naar het communicatievak.’ ◼
Deel dit artikel