De Publiek Denken Barometer Burger­participatie is een initiatief van de Stichting Publiek Doen in samenwerking met het Kenniscentrum Burger & Overheid. Met de Barometer willen de initiatiefnemers gemeenten inzicht geven in hoe hun aanpak van burgerparticipatie zich verhoudt tot die van andere gemeenten, met als doel om elkaar te inspireren: hoe komt burgerparticipatie het beste tot zijn recht en welke valkuilen kun je beter vermijden? Dat klinkt mooi, maar waar hebben we het eigenlijk over, als het om burgerparticipatie gaat? Volgens de initiatiefnemers van de Barometer draait het om het volgende:

• Samenwerking tussen inwoners en overheid bij de ontwikkeling van overheidsbeleid, met als doel te komen tot beleid met draagvlak in de samenleving.
• Samenwerking houdt in dat inwoners van meet af aan worden betrokken bij de beleidsontwikkeling op allerlei terreinen, zodat hun perspectieven, ervaringen en kennis ten volle kunnen worden benut bij beleidsontwikkeling.
• Het houdt in dat beleidsontwikkeling via een open proces verloopt. Dat wil zeggen, geen tunnelvisie, volop transparantie, geen eenzijdige beïnvloeding, zoektocht naar draagvlak in de samenleving en oog voor alle maatschappelijke kosten en baten.
• Het houdt bovendien in dat inwoners een inbreng hebben bij het invullen van de beleidsagenda.
• Tenslotte, bij de besluitvorming komen oplossingen aan bod met hoge maatschappelijke baten, geen onnodige kosten en veel draagvlak.

Methode Om te komen tot een Barometer Burger­participatie is een open vragenlijst naar alle gemeenten gestuurd met de vraag of ze deel willen nemen en de vragenlijst willen beantwoorden. Maar liefst 63 van de 350 gemeenten hebben hierop gereageerd, verdeeld over alle provincies. Vervolgens zijn door de jury, op basis van een vooraf opgesteld waarderingsschema, scorelijsten gemaakt. In de tweede fase zijn de vijf hoogst scorende gemeenten bezocht en hebben er diepte-interviews plaatsgevonden met vertegenwoordigers van die gemeenten en met inwoners. In deze fase werd als het ware de zwartwit-foto uit de eerdere fase 1 ingekleurd. Centraal daarbij stond niet zozeer de ranking maar de voorbeeld­functie voor anderen. Tot slot wordt de verzamelde informatie en ervaringen gepresenteerd in artikelen om ook andere gemeenten te stimuleren aan burgerparticipatie te doen, lerende van de ervaringen van elkaar en de koplopers. Dit artikel is het eerste. Zoals gezegd, zijn de gemeenten Oldebroek, Waddinxveen, Tubbergen, Veenendaal en Geertruidenberg als koplopers op het terrein van burgerparticipatie naar voren gekomen. Waarom dat is, leest u door op de rode afbeeldingen te klikken: