Laatst vertelde iemand mij dat hij een pen en een notitieblokje naast zijn bed heeft liggen om bij onverhoeds ontwaken meteen een idee voor een tekst of een liedje op te kunnen schrijven. Sinds kort gebruikt hij daarbij een pen met een lampje. Om zijn echtgenote niet onnodig te hinderen. Niet alle ideeën zijn bovendien altijd even rijp om meteen te delen… De vraag “waar doe je inspiratie op voor het schrijven van een stukje tekst?” levert een baaierd aan antwoorden op. Zo deed Simon Carmiggelt de inspiratie voor zijn Kronkels vaak op in het café. Martin Bril stapte in zijn auto en reed domweg naar de één of andere plaats om eens te kijken of daar iets loos was. Er zijn mensen die de beste ideeën in complete isolatie krijgen, anderen krijgen juist inspiratie van drukte. Zelf doe ik de meeste inspiratie voor het schrijven op onder de douche. Wellicht zorgt de associatie van douchen met het veilige gevoel van de baarmoeder ervoor dat dan in complete zorgeloosheid de creativiteit bij mij loskomt, ik weet het niet. Maar na 10 minuten douchen is een column als deze van pakweg achthonderd woorden al vrijwel af. Heb ik wat meer tijd nodig voor inspiratie dan doe ik tegenwoordig via de app van de Hersenstichting een Ommetje van 20 minuten. 

De column is dan overigens slechts af in mijn hoofd. Ook al komt er wellicht ooit een tijd waarin de chemische reacties in mijn hersens gelijktijdig in fysieke tekst worden omgezet. Na het douchen of het Ommetje ligt de column dan al klaar op de printer. Zover is het nog niet, maar wetenschappers schijnen deze nieuwe werkelijkheid al voor zich te zien. Spelen met taal hoef je dan louter in je hoofd, maar wel in één keer goed te doen. Waaraan ontleen je inspiratie voor het schrijven van een stukje als dit? Vaak zijn dat opmerkingen in de krant, op de radio of televisie, of op sociale media, iets dat je leest in een boek, gesprekken die je voert of hoort, bijvoorbeeld in de trein. Of aan boeken over de Nederlandse taal. Die zijn er in alle soorten en maten. De inspiratie voor deze column ontleen ik aan het fraaie boek Alfabetbeter van de cabaretier Ronald Snijders en zijn schrijfkompaan Fedor van Eldijk. Het boek is een vervolg op hun eerste hit De Alfabetweter. In de nieuwe bundel introduceren zij – net als in hun eerste boek – duizend fictieve woorden met een uiteraard fictieve betekenis. Er komen nonsenswoorden voorbij zoals: de lepelstrekker (iemand die zijn mes wil trekken maar het verkeerde bestek van huis heeft meegenomen), de pestafette (dat je het stokje niet doorgeeft), replikaas (exact nagemaakte maar niet dezelfde kaas) en dartfalen (slecht zijn in darten). Deze hilarische vorm van neptaal is zeer aan te bevelen als het weer of het humeur, of beide, weer eens wat tegenzitten.

De coronatijd – waar we nu al sinds maart 2020 in verkeren – is niet alleen een levendige inspiratiebron voor nieuwe aan het virus of de bestrijding daarvan gelieerde serieuze nieuwe woorden, maar kan, de methode Snijders/Van Eldijk indachtig, onze woordenschat, met een knipoog, ook op een geheel andere wijze uitbreiden. Met nonsenswoorden. Een kleine greep uit de mogelijkheden: