Vaccinatiecomplex

Het had het grote moment voor de Europese Unie (EU) moeten worden: een Unie-brede vaccinatiecampagne op basis van gezamenlijk ingekochte vaccins. Ondertussen loopt de EU ruim achter op landen als de VS, Israël en, extra pijnlijk, het Verenigd Koninkrijk. Het vingerwijzen over de problemen met de aanvoer van vaccins heeft nog geen duidelijke conclusie opgeleverd. Aanvankelijk richtte de kritiek zich op de Europese Commissie, maar ondertussen is duidelijk dat de regeringen van de lidstaten minstens zoveel blaam treft door hun te langzame en te zuinige houding bij het sluiten van de contracten. Deze gang van zaken illustreert iets fundamenteels over hoe de EU werkt. Kenmerkend daarvoor is dat zowel EU-organen als de lidstaten een vinger in de pap hebben en dat niemand zijn zin kan doordrukken tegen de wens van de anderen. Op die manier kunnen lidstaten samenwerken zonder dat ze vast komen te zitten aan besluiten waar ze al te grote bezwaren tegen hebben. Gevolg is een soms onontwarbare besluitvormingsspaghetti. Dit kwam ook naar voren bij de goedkeuring van de nieuwe vaccins. Tot groot chagrijn van velen kwam het Europees Geneesmiddelenbureau pas met een positief advies over de goedkeuring van het Pfizervaccin nadat het Britse medicijnagentschap al zo’n 3 weken eerder zijn goedkeuring had gegeven en anderhalve week na de Amerikaanse FDA. En dan had de EMA de procedure al enorm versneld.