Tekst Gert Riphagen
Het was maar een klein bericht in de krant: de Noord-Hollandse kantonrechter John Reid weigerde een zaak in behandeling te nemen omdat de eiseres te veel stukken had ingeleverd. Inkorten die handel, vond kantonrechter John Reid.
‘Hoe meer informatie, hoe gemakkelijker je erin verdwaalt’
‘Dit is mijn uitspraak. En daar moet u het mee doen,’ zou De rijdende rechter, die al jaren in een tv-programma geschillen beslecht, hierover zeggen. Die rijdende rechter is tegenwoordig overigens John Reid, die in het dagelijks leven kantonrechter in de rechtbank Noord-Holland is!
Schijn tegen Wie informatie niet in een beperkt aantal woorden kan overbrengen, moet bij zichzelf te rade gaan. Waarbij over de term “beperkt” uiteraard – binnen redelijke grenzen – getwist kan worden. ‘Een langer verhaal is lang niet altijd een beter verhaal,’ zo zei iemand mij ooit. Het internet heeft ons de afgelopen 2 decennia bovendien geleerd om informatie in lagen aan te bieden: eerst de hoofdboodschap en met telkens weer doorklikken kom je steeds dieper in de materie. Dit veronderstelt wel dat de afzenders van teksten – bijvoorbeeld ministers met brieven aan het parlement – ook op deze manier kunnen en willen schrijven. Bewindslieden hebben op dat punt niet zelden de schijn tegen. Zo probeerde het ministerie van Justitie en Veiligheid een paar jaar geleden een ranglijst met nationaliteiten van criminele vreemdelingen zo op te stellen dat bepaalde probleemnationaliteiten onder de noemer “overig” onder de radar bleven. Later bleek dit min of meer bewust gedaan. Ook de communicatie vanuit het ministerie van Financiën en de Belastingdienst over de naar later bleek discriminerende aanpak van ouders die kinderopvangtoeslag ontvingen, was geregeld ondermaats, zo stelde de Tweede Kamer zelf vast. Vasthoudende Kamerleden en journalisten moesten de informatie dikwijls zelf bevechten. Inmiddels wordt de Tweede Kamer in deze kwestie bedolven onder informatie. En daar wringt dan ook meteen weer de schoen. Kamerleden dreigen ondergesneeuwd te raken en hebben om die reden alleen al moeite met effectieve controle. Dit is onderdeel van een breder probleem in de samenleving: infobesitas. We worden in het dagelijks leven zo overladen met informatie dat we er vaak in omkomen. Dat brengt een goed oordeel over een kwestie net zomin dichterbij als wanneer er sprake is van een gebrek aan informatie.
Orde van de dag Ook parlementaire infobesitas is een toenemend probleem, dat zich gemakkelijk laat vertalen naar provincies, gemeenten en andere overheidsinstellingen. Hoe meer informatie beschikbaar komt, hoe gemakkelijker iemand erin kan verdwalen. Misschien is het te cynisch gedacht, maar wellicht komt dat de overheid ook wel uit. Toch blijft het vaak bij de constatering van dit probleem. En wordt overgegaan tot de orde van de dag, of de volgende nietszeggende brief. Misschien is het een idee om nietszeggende of wijd lopende stukken domweg niet in behandeling te nemen. Het parlement – of de gemeenteraad of provinciale staten – zou die stukken eens terug moeten sturen naar de afzender met de boodschap: komt u binnen 4 weken maar terug met een betere, kortere en informatievere tekst. Tot die tijd nemen we uw beleidsvoornemen niet in behandeling. Onder het motto: dit is mijn uitspraak, daar moet u het mee doen!
Deel dit artikel