Meer hakken in overheidsbos
Er mag wel wat gehakt worden in de aanwas van overleg en afstemming waarmee wij het Nederlandse overheidslandschap volbouwen. Voor elke bestuurlijke scheet wordt weer een nieuwe groep in het leven geroepen. Zo staat ons overheidsland inmiddels vol met taakgroepen, stuurgroepen, brainstormberaden, werkgroepen, coördinatiemechanismen, programma-units, (overleg)tafels en denktanks. Door al deze bomen zien we helaas het bestuursbos niet meer. Het is een ondoordringbaar woud van tijdelijke werkverbanden geworden. Nu ja, tijdelijk is maar betrekkelijk. Want we zijn heel goed in het oprichten van nieuwe constructies, maar het opheffen ervan gaat ons slecht af. Met als gevolg dat we naast de bestaande overheidsorganisaties, die hun reden voor bestaan al lang hebben bewezen, telkens nieuwe uitvindingen doen. Voor elk probleem weer een nieuw fenomeen. Vaak met als reden dat zo het probleem “echt beter” wordt geadresseerd. Het instellen van bijvoorbeeld een stuurgroep geldt als toppunt van bestuurskracht. Nederland, ga maar rustig slapen, want wij hebben een stuurgroep ingesteld!
Mark Frequin is voormalig topambtenaar en deed onderzoek naar publiek leiderschap in opdracht van de ABD. Hij is voorzitter van de Vereniging voor OverheidsManagement (VOM).
Terwijl dat maar zeer de vraag is. Vaak zorgt zo’n nieuwe groep weer voor nieuwe problemen. Onder het motto: de oplossing is het begin van een nieuw probleem. Zo vragen al deze groepen veel tijd en aandacht. Er gaat flink wat energie in zitten. En veelal komen zij niet met de antwoorden die nodig zijn. Nee, zij voegen vaak nog wat nieuw leed toe. Maar erger is dat niet meer duidelijk is wie waar over gaat. De charme van bredere betrokkenheid wordt overschaduwd door toenemende onduidelijkheid over wat door wie moet worden gedaan. Het goede van meerdere invalshoeken leidt tot onhelderheid over verantwoordelijkheid. Het positieve van een breder draagvlak brengt kleine Poolse landdagen voort met eindeloos trage besluitvorming. Ik realiseer mij dat het in deze tijd van klimaatdiscussies niet populair is om te pleiten voor het hakken in bossen. Maar we moeten toch gaan zorgen voor meer lichtplekken in ons inmiddels ondoordringbare overheidswoud. Want alleen met meer licht kunnen weer nieuwe oplossingen groeien, zo weet elke tuinman. En voor de volledigheid: stuurgroepen sturen niet en werkgroepen werken niet.
Deel dit artikel