Hoger plan De afgelopen jaren zijn door overheden allerlei initiatieven genomen om digitale inclusie te bevorderen. Zo is het Nederlands-Vlaamse Netwerk Begrijpelijke Overheid (NBO) in 2018 gestart met de landelijke campagne voor begrijpelijke overheidscommunicatie Direct Duidelijk. Een ander voorbeeld is Gebruiker Centraal, een community voor professionals die de (online) dienstverlening van de overheid naar een hoger plan wil tillen. Helaas blijken overheidsmedewerkers slecht op de hoogte van het bestaan van deze initiatieven. Een magere 27 procent geeft aan Gebruiker Centraal te kennen, en een nog magerder 18 procent is op de hoogte van Direct Duidelijk. Andere initiatieven scoren nog slechter. Het programma Digitale inclusie doet bij slechts 15 procent een belletje rinkelen, de Alliantie Digitaal Samenleven bij 5 procent en bij het NBO – dat verantwoordelijk is voor Direct Duidelijk – slechts 12 procent. 55 Procent van de respondenten geeft aan geen van de genoemde initiatieven te kennen.

Net zo laag zijn de scores op de vraag of de eigen organisatie gebruikmaakt van de kennis en expertise die deze initiatieven opleveren. Gebruiker Centraal scoort hier 29 procent en Direct Duidelijk 23 procent. Voor NBO en de Alliantie Digitaal Samenleven zijn die percentages helemaal om te huilen: respectievelijk 10 en 5 procent. Rond de 55 procent van de respondenten geeft aan het niet te weten of de eigen organisatie gebruikmaakt of voordeel heeft van genoemde initiatieven. Voor alle duidelijkheid, het gaat hier om deelnemers die eerder aangaven een van de genoemde initiatieven te kennen.

De campagne Direct Duidelijk heeft de afgelopen jaren relatief veel aandacht gekregen. Hoe meer overheidsorganisaties meedoen, des te beter te begrijpen zal communicatie door de overheid (hopelijk) worden. Helaas lijkt het erop dat maar weinig werkgevers aan Direct Duidelijk meedoen, of daar ruchtbaarheid aan geven. ‘Ja, mijn organisatie doet mee met Direct Duidelijk,’ antwoordt 13 procent. En 7 procent zegt: ‘Nee, mijn organisatie doet niet mee.’ Slechts 2 procent geeft aan dat de organisatie graag mee wil doen. Verder geeft een teleurstellende 78 procent van de respondenten aan niet te weten of de organisatie meedoet. Sinds juli 2018 geldt de EU-richtlijn (EN 301 549) die digitale toegankelijkheid verplicht stelt. Dat betekent dat nieuwe overheidswebsites die zijn gepubliceerd na 23 september 2019 aan deze standaard moeten voldoen. Websites die daarvoor al bestonden moeten op 23 september 2020 aan de richtlijn voldoen. Opvallend genoeg blijkt 46 procent van de respondenten niet op de hoogte van deze wettelijke verplichtingen of wat deze precies inhouden. 43 Procent is gedeeltelijk op de hoogte en 12 procent weet het wel.

Dat neemt niet weg dat men positief gestemd is over de vraag of de websites van de eigen organisatie aan de standaard per 23 september 2020 zullen voldoen: 49 procent spreekt de verwachting uit dat dit het geval zal zijn. 8 Procent zegt dat is nu al het geval. 19 Procent zegt ‘nee’ en 24 procent weet het niet.

Private bedrijven Overigens vinden overheidsmedewerkers dat de wettelijke verplichting voor digitale toegankelijkheid niet alleen voor overheidsorganisaties moet gelden maar ook voor private bedrijven en organisaties gaan gelden. In totaal is 64 procent van de respondenten het met deze stelling (zeer) eens. Slechts 10 procent is het er (zeer) mee oneens. 20 Procent neemt een middenpositie in en 6 procent weet het niet. ◼