Zicht op digitalisering
‘Het gaat er niet om dat je handig wordt op de computer’
Tekst Ellen Röling Beeld Ministerie van BZK
Van ambtenaren wordt verwacht dat zij zich digitale skills snel en goed eigen maken, om digitalisering bij overheden in goede banen te kunnen leiden. Wat vergt dit van hun leidinggevenden? Mark Vermeer, directeur Digitale Overheid, over het belang van voldoende kennis van digitalisering bij het management, en wat er verder nodig is.
Mark Vermeer: ‘Belangrijk is dat je als leidinggevende zicht krijgt op de impact van digitalisering op je eigen werkveld en wat dat vraagt van je organisatie’
‘Al het werk van de overheid heeft een digitaal aspect’
‘Net zoals kennis van HRM noodzakelijk is om mensen goed aan te kunnen sturen, zo zouden leidinggevenden ook kennis moeten hebben van digitalisering,’ stelt Mark Vermeer. Sinds 1 november houdt hij zich vanuit de nieuwe directie Digitale Overheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) bezig met de impact van digitalisering op de overheid. Aanleiding was de toenemende politieke druk op gebied van privacy, algoritmes en social media. ‘Vroeger regelde de afdeling ict alles wat met de computer te maken had. Maar ondertussen heeft al het werk van de overheid een digitaal aspect. De scheidslijn tussen ict als bedrijfsvoeringsfunctie en ict als onderdeel van het primair proces begint te vervagen. Basiskennis van digitalisering is belangrijk om je tent goed te kunnen runnen.’
Niet waardevrij De ict-afdeling zorgt dat alle voorzieningen er zijn, maar de leidinggevende geeft aan wat nodig is, stelt Vermeer. ‘Als manager moet je enerzijds zorgen dat je de mogelijkheden van digitalisering optimaal benut binnen het beleidsterrein waarin jij verantwoordelijk bent. En dat deze aansluiten bij wat de samenleving van je vraagt. Ketenpartners bijvoorbeeld digitaliseren hun processen ook en verwachten hetzelfde van hun overheidspartners.’ Anderzijds wordt van je gevraagd dat je goed nadenkt over hoe je digitalisering inzet. Vermeer: ‘Er kan veel, maar moet je alles willen? Realiseer je dat technologie niet waardevrij is, denk aan het debat over algoritmes en privacy. Wat is zinvol gezien de context waarin je bezig bent? Dus hoe wil je als leidinggevende daarmee omgaan?’
Opleidingen Voor ambtenaren op de werkvloer is een zekere kennis van digitalisering vaak onlosmakelijk verbonden met de professionele ontwikkeling van hun vak. Voor topmanagers is dat minder vanzelfsprekend. Wie zich hierin verder wil ontwikkelen, vindt een groot aanbod passende opleidingen onder meer op het ABDleerportaal.nl en bij de RijksAcademie voor Digitalisering en Informatisering Overheid (RADIO). Vermeer: ‘Het gaat er niet om dat je handig wordt op de computer of dat je je focust op toepassing van nieuwe technologie, zoals AI. Belangrijk is dat je als leidinggevende zicht krijgt op de impact van digitalisering op je eigen werkveld en wat dat vraagt van je organisatie.’ Vermeer vindt het gebruik van volwassenheidsmodellen daarin behulpzaam. ‘Die bieden een soort nulmeting die inzicht geeft waar de organisatie staat ten opzichte van de branche en welke stappen er nodig zijn om tot grotere volwassenheid te komen. Dat biedt een goede basis. Daarnaast zou ik altijd een of twee gemotiveerde medewerkers vrijmaken om parallel daaraan te experimenteren met iets radicaal nieuws, zodat jij en je organisatie daarvan kunnen leren.’ ◼
Deel dit artikel