Toen directeur Anne Coenen in oktober 2020 begon als directeur van de UHT, sprak ze direct uit dat de organisatie iets van bescheidenheid past. ‘Gezien wat er gebeurd is in Nederland, moeten wij ons vooral bezighouden met goed werk leveren en de juiste stappen zetten. Dat doen we door letterlijk samen met ouders te kijken: wat is er gebeurd, waardoor jij je gedupeerd voelt? Zij vertellen hun verhaal, wij vullen dat aan met de informatie die beschikbaar is in onze systemen. Zo hopen we alle gedupeerden zo goed mogelijk te helpen.’

In de wachtrij De UHT is een speciaal onderdeel van de afdeling Toeslagen van de Belastingdienst. Die werd in 2020 opgezet met als doel getroffen ouders financieel te compenseren en ‘hun rechtsgevoel en het vertrouwen in de overheid te herstellen.’ Om te beoordelen of ouders recht hebben op compensatie, hanteert de UHT drie stappen, vertelt Coenen. Ten eerste is er de snelle toets (bekend als de Catshuisregeling). Blijkt op basis van de systemen dat iemand gedupeerd is, dan ontvangt diegene 30.000 euro. Na de eerste toets wordt een traject gestart om uitvoerig te onderzoeken waar iemand precies recht op heeft, de integratiebeoordeling. Hetzelfde gebeurt met mensen die in eerste instantie niet beschouwd worden als gedupeerden. Op de afhandeling van de compensatie klinkt al langere tijd veel kritiek. De hersteloperatie zou te lang duren en de procedures zouden te complex zijn. ‘Natuurlijk duurt het lang voor ouders,’ zegt Coenen. ‘Als je in 2013 iets hebt meegemaakt dat pas jaren later boven tafel komt en je vervolgens nog eens in de wachtrij moet gaan staan voor compensatie, dan is het hartstikke lang. Er is niemand binnen onze organisatie die zich dat niet realiseert.’ Maar dat het lang duurt en ingewikkeld is, zit volgens Coenen vooral in het feit dat de UHT zorgvuldig te werk gaat. ‘Als je uiteindelijk een gedupeerde compenseert voor zeg, 50.000 euro, dan gaat daar een wereld aan vooraf. We gaan in gesprek met mensen om uit te zoeken wat er gebeurd is, maar ook wat ze eventueel is overkomen als gevolg van de toeslagenaffaire. Per ouder rekenen we heel precies uit waarvoor hij of zij in aanmerking komt. Die informatie ligt niet voor het oprapen, maar bevindt zich in zo’n 20 tot 25 verschillende systemen. Zo’n dossier opbouwen is specialistisch werk, waar je veel mankracht voor nodig hebt.’ Doordat het aantal aanmeldingen voor de integrale beoordeling veel hoger is dan verwacht, groeit de wachttijd ook, geeft Coenen aan.