Kom van dat gas af
Midden-Groningen vraagt om regie en handjes
Tekst Bas Nieuwenhuijsen Beeld Gemeente Midden-Groningen
De gemeente Midden-Groningen heeft een pragmatische benadering gekozen om bewoners en woningcorporaties te helpen hun woningen aardgasvrij te maken. Maar de gemeente heeft meer mensen nodig, meer regulering van het rijk en de financiering is voor veel inwoners een heikel punt. Een gesprek met Sandra Bos, die namens de gemeente de energietransitie aanjaagt.
Sandra Bos
Bos begint met een constatering en legt uit hoe die tot een pragmatische aanpak leidt. ‘In de kernen binnen onze gemeente staan veel oudere, slecht geïsoleerde woningen. In 2030 moet 20 procent van de woningen gasvrij zijn. Daar gaan wij niet op sturen, wij kiezen ervoor om dezelfde besparing in het aardgasverbruik te realiseren op een andere manier. We halen niet 20 procent van de woningen van het gas, we willen eerst de isolatie van veel woningen verbeteren en inzetten op hybride warmtepompen. Dan daalt het gasverbruik met evenveel kubieke meters, en we bereiken veel meer mensen en helpen hen om hun energierekening omlaag te krijgen. Uiteindelijk is het doel wel om alle woningen gasvrij te hebben in 2050, zoals afgesproken in het Klimaatakkoord.’
Provinciale beleidskeuzes In de Transitievisie Warmte van de gemeente uit 2021 staat een uitgebreide analyse per wijk. Wat voor woningen staan er, welke inkomens hebben bewoners en wat is de beste aanpak? Bos: ‘We hebben als gemeente niet alle macht in handen, we overleggen dan ook veel met allerlei partijen. Met de bewoners uiteraard, maar ook met de woningcorporaties. En als je van het gas afgaat met een warmtepomp, speelt bijvoorbeeld de capaciteit van het stroomnet een rol. Daar gaan de netbeheerders over, wij niet. Veel kwesties zijn beleidskeuzes die we in provinciaal verband bespreken: wat doe je met het schaarse waterstof en groen gas? Verder zijn er politieke kwesties: wat heeft prioriteit? De elektrificatie van een woonwijk of van de industrie?’
Geld Bos vervolgt: ‘De financiering is voor mensen met een laag inkomen een uitdaging. Er zijn aantrekkelijke regelingen, maar als je moeite hebt om rond te komen, heb je wel andere zaken aan je hoofd dan een warmtepomp. Bovendien zijn er zoveel subsidieregelingen dat de mensen door de bomen het bos niet meer zien. Wij nemen mensen daarom bij de hand, van begin tot eind. Willen ze het werk zelf doen om geld te besparen? Dan begeleiden we ze bij de aanpak en de keuze van materialen. Want als ze iets goedkopers kiezen en achteraf daardoor een lager energielabel krijgen is dat zonde.’
‘Als je een laag inkomen hebt, heb je wel wat anders aan je hoofd’
Handjes nodig De energietransitie begeleiden en uitvoeren vraagt veel van de gemeente, vertelt Bos. ‘Er komt veel geld vanuit het rijk naar ons toe, en dat is goed. Maar we hebben ook extra handjes nodig: mensen die bewoners begeleiden, aannemers, installateurs. Die zijn niet of nauwelijks te krijgen. Extra personeel zoeken we door bijvoorbeeld te poolen met andere gemeenten en mensen een aparte, gerichte opleiding te bieden. Maar de energietransitie vraagt ook om meer regulering vanuit het rijk. Bijvoorbeeld door meer te eisen te stellen bij aan- en verkoop van huizen. Ook de capaciteit op het elektriciteitsnet zou beter gereguleerd moeten worden.’ ◼
Deel dit artikel