Digitale behoefte

Kock heeft de behoeften onder ouderen in de loop der tijd zien veranderen. ‘Vroeger kregen we vooral vragen over technische aspecten, zoals een vastgelopen pc. Naast deze basisbehoeften is de nadruk op de toepassing van applicaties komen te liggen. Hoe kan ik bestanden tussen apparaten synchroniseren, maar ook hoe kan ik een phishing-mail checken? Ouderen vinden veiligheid belangrijk. Gelukkig zijn ze voorzichtig en klikken ze niet meteen overal op. Senioren zijn bovendien veeleisender geworden. Een probleem moet zo snel mogelijk worden verholpen. Ook zij werken immers dagelijks met hun digitale apparaten. We zijn er trots op dat we veel impact hebben. Voor veel leden zijn we een vangnet. Onze vrijwilligers zijn van dezelfde generatie. Ze spreken dezelfde taal, gaan niet te snel en leggen geduldig alles uit. Een derde van hen is vrouw en dat aandeel willen we opvoeren.’

De digitale behoeften van ouderen richten zich ook op het online regelen van allerlei zaken, denk aan internetbankieren of een digitale belastingaangifte doen. ‘Ouderen willen hun berichtenbox op MijnOverheid raadplegen en hun DigiD gebruiken. In afstemming met de Belastingdienst hebben we een wegwijzer voor een digitale belastingaangifte gemaakt, maar wel met een printoptie, dat dan weer wel,’ vertelt Saskia Hamminga-Roest, verantwoordelijk voor de communicatie en marketing bij SeniorWeb. ‘De wegwijzer is zo goed bevallen dat de Belastingdienst er zelf naar verwijst.’ Lastig voor ouderen, merkt ze op, is het vinden van de juiste ingangen bij de digitale overheid. ‘Elke organisatie lijkt zijn eigen website te hebben. Ook bij de gemeente is weer een aparte inlog nodig. Intussen regel je steeds meer overheidszaken online. Al wil dat per gemeente nog wel eens verschillen.’ SeniorWeb werkt intensief samen met overheden om senioren beter te betrekken in de ontwikkeling van digitale overheidsdienstverlening. Medewerkers van de vereniging spreken regelmatig met niet alleen de Belastingdienst maar ook met de Sociale Verzekeringsbank (waar ouderen hun AOW en eventuele zorgtoeslag van ontvangen) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) om de digitale wensen van ouderen voor het voetlicht te brengen. ‘We zien dat de overheid erg gedreven is om de kwaliteit van de e-dienstverlening te verbeteren en digitale diensten beter aan te laten sluiten op gebruikers. Overheidsorganisaties moeten daarom hun websites laagdrempeliger maken’, zegt Hamminga-Roest. ‘Er is een grote behoefte aan duidelijk en begrijpelijk taalgebruik. Neem ook de mogelijkheid om een webpagina te beluisteren. Op veel websites van de overheid kan dat niet.’

De medewerkers van SeniorWeb zijn dan ook positief over de Kamerbrief die staatssecretaris Raymond Knops van BZK eind vorig jaar naar het parlement stuurde over ‘digitale inclusie’. Het kabinet wil de 2,5 miljoen Nederlanders die het moeilijk vinden om met digitale apparaten te werken, vooruit helpen. ‘De Kamerbrief is helder geschreven, in Jip en Janneke-taal.’

Digitaal participeren

De boodschap dat iedereen in onze samenleving digitaal mee moet kunnen doen, onderschrijft SeniorWeb van harte. ‘Wel willen we adviseren nieuwe initiatieven zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij wat er al is. Via de openbare bibliotheken en organisaties als SeniorWeb gebeurt al heel veel. Wij hebben een wijdvertakt netwerk om ouderen te helpen digitaal te participeren, zonder commerciële drivers. Maak gebruik van de bestaande infrastructuur en spendeer geen overheidsgeld om iets op te zetten wat al bestaat.’ ◼