Overheid Oost-Indisch doof?
Luisteren is een vak
Tekst Pieter Verbeek Beeld Shutterstock
Inwoners worden al jaren op allerlei manier betrokken bij overheidsbeleid. Toch beklijft bij hen vaak het gevoel dat er niet echt naar ze wordt geluisterd. Hoe pak je dat als ambtenaar beter aan? Door zelf meer te participeren in de samenleving en oprecht nieuwsgierig te zijn naar perspectieven van mensen, stelt luisteronderzoeker Corine Jansen.
‘Wees oprecht nieuwsgierig en luister echt’
In onze participatiemaatschappij doet de overheid al jaren een beroep op de eigen kracht van de samenleving. Inwoners moeten zorgen voor hun eigen welzijn en gezondheid. Ondertussen neemt diezelfde overheid besluiten waarbij ze inwoners vaak in een laat stadium vraagt wat zij van het voorgestelde beleid vinden. ‘Als je dan vervolgens helemaal niets doet met hun inbreng en ook nog eens niet uitlegt waarom je er niets mee doet, dan krijg je onrust,’ stelt Nederlands eerste Certified Listening Professional Corine Jansen. ‘Die onrust was bijvoorbeeld In Groot-Brittannië te zien rond de Brexit,’ aldus Jansen, ‘maar ook steeds meer in ons land. Mensen willen nu eenmaal gehoord worden. Sommige van hen eisen dat de overheid doet wat zij willen. Maar een veel grotere groep wil serieus genomen worden in haar angsten, vragen en ervaringen. Vooral die laatste groep is het waard om naar te luisteren en goede dialogen mee te voeren.’
Talkshows Een beter luisterende overheid word je onder andere door de stille meerderheid meer op te zoeken, aldus Jansen. Nu wordt het debat vaak bepaald door een kleine groep mensen die op social media of in talkshows op televisie haar stem verheft. Dat betekent onder andere dat je als ambtenaar van achter je bureau vandaan moet komen, adviseert ze. ‘Ga gesprekken aan met mensen op diverse plekken. Luisteren naar mensen is niet iets wat je als overheidsorganisatie afvinkt, omdat het nu eenmaal moet. Ik heb bij een ministerie weleens gehoord dat ze wel wat beters te doen hadden dan naar inwoners te luisteren. Wat versta je dan onder democratie?’ Luisteren betekent overigens niet dat je doet wat de burger wil. Jansen: ‘Ambtenaren hoeven het niet eens te zijn met wat mensen inbrengen, maar ze moeten daar wel op een begrijpelijke wijze over communiceren. Het gaat om mensen meenemen, en oprecht nieuwsgierig zijn. Dan creëer je ruimte om het goede gesprek te voeren met elkaar. Dan ben je echt een luisterende overheid.’ ◼
Deel dit artikel