‘De afgelopen jaren zijn we als gemeenten vooral volgend geweest,’ zegt Peter Snijders, behalve voorzitter van de VNG-commissie informatiesamenleving ook burgemeester van de gemeente Zwolle. ‘Nu willen we leidend zijn. Zelf bepalen hoe we digitalisering het best kunnen invullen.’

Inclusie Gevraagd naar sprekende voorbeelden, noemt Snijders inclusieve dienstverlening. ‘Een applicatie die brieven vertaalt en voorleest, bijvoorbeeld. Zodat ook iemand die laaggeletterd is de brief begrijpt. Track & trace-services, waarbij je de status van een vergunnings- of uitkeringsaanvraag kunt volgen. Chatbots, bekend uit het bedrijfsleven, zie je nu ook steeds meer bij gemeenten, waardoor je zelfs ‘s nachts nog wordt geholpen.’ Inclusie is voor Snijders essentieel. ‘De mens moet centraal staan. Altijd. Daarom hebben we de Informatiepunten Digitale Overheid (IDO’s) in het leven geroepen, veelal in bibliotheken. Er zijn nog steeds inwoners die graag op andere manieren contact houden met de gemeente. Daar moeten we ons bewust van zijn.’ Snijders roept gemeenten op samen te werken. ‘Dat wordt de grote uitdaging voor de komende jaren. De middelen worden schaars, er zijn arbeidstekorten. We kunnen dit alleen als collectief.’ Zogeheten civil society-concepten kunnen hierbij helpen, zegt hij. ‘Oftewel: bewoners bij zowel beleid als uitvoering betrekken. Vroeger gebeurde dat via wijkverenigingen, nu gaat dat makkelijker via belangenverenigingen. Een organisatie die pleit voor meer groen in de stad, bijvoorbeeld. Zo kun je samen werken aan een betere leefomgeving.’ Digitalisering maakt deze communicatie een stuk simpeler, aldus Snijders. ‘Het hoeft niet meer alleen via zaaltjes waar je vijftig inwoners spreekt, je kunt er nu duizenden tegelijk spreken. Zo is het veel makkelijker om de verschillende perspectieven in kaart te brengen en te bepalen waar de consensus ligt.’