Van onder bewind gestelde naar zelfstandig ondernemer
Op weg naar financiële zelfstandigheid
Tekst Ellen Röling Beeld Sander Verhoeven Media Producties
De Plinkr Hub is ontwikkeld voor mensen die onder beschermingsbewind staan en er klaar voor zijn om hun geldzaken weer zelfstandig te regelen. Onder begeleiding van een coach leren ze in een traject van 6 maanden om financieel op eigen benen te staan. De Hub verlicht de taak van (vaak overbelaste) bewindvoerders en biedt mensen concrete hulp op weg naar financiële zelfstandigheid. Lisa Populiers (22) startte met steun van budgetcoach Christel Lammerts zelfs haar eigen bedrijf.
Lisa Populiers (l.) en budgetcoach Christel Lammerts
‘Ik ontdekte dat ik meer kon en begreep dan ik dacht’
Lisa Populiers was vlak voor haar achttiende verjaardag door haar moeder onder beschermingsbewind geplaatst. Een bijzondere situatie. Haar ouders waren gescheiden en haar moeder was niet in staat om voor Lisa en haar oudere broer en zus te zorgen; na de scheiding kwam het gezin diep in de schulden. Lisa: ‘Toen het ook niet goed ging met mijn broer en zus en ook zij in de schulden kwamen, was mijn moeder bang dat mij hetzelfde zou overkomen. Daarom liet ze me onder bewind plaatsen.’ Een beslissing die misschien verstandig was, maar nogal ingrijpend voor een jongvolwassene. ‘Via de bewindvoerder kreeg ik een toelage van 90 euro per maand vanuit de alimentatie die mijn vader betaalde. Ondertussen woonde ik al ergens anders, omdat het thuis niet meer ging. Maar omdat ik officieel nog bij mijn moeder was ingeschreven, ging mijn bewindvoerder ervan uit dat ik nog thuis woonde, dus ik kreeg er niets extra bij. Ook niet toen ik een baantje erbij nam. Dat is geen leven. Ik wilde eruit, maar dat gaat niet zo makkelijk.’
Lichte weerstand Haar bewindvoerder meldde Populiers aan voor een Hub-traject. Budgetcoach Christel Lammerts werd gevraagd haar tijdens het traject te begeleiden: ‘Als je onder bewindvoering staat, is uitstromen alleen mogelijk als je je eigen geld kunt beheren en voldoende stabiliteit in je leven hebt. En dat bepaalt de kantonrechter. Als een bewindvoerder vindt dat zijn of haar cliënt er klaar voor is, dan moet dat dus worden aangetoond. Vaak vraagt dat om de nodige coaching vooraf. De meeste bewindvoerders hebben daar geen tijd voor of geen affiniteit mee. En dan biedt de Plinkr Hub ondersteuning, omdat daarbij een coach betrokken is die de begeleiding verzorgt. Na 6 maanden kun je als onderbewindgestelde bij de rechter aantonen dat je een halfjaar financiële kennis en vaardigheden hebt opgedaan en dat je het voortaan zelf kunt. En als dan ook je coach en je bewindvoerder achter je staan, dan wekt dat vertrouwen.’ Populiers begon het traject met lichte weerstand: ‘Als je 18 of 19 jaar bent, wil je leven. Maar toen ik het Hub-traject startte, zat ik weer ergens aan vast. Ik besefte ook dat dit een manier was om mijn eigen leven weer op te kunnen pakken.’ Tijdens de eerste kennismaking legden Lammerts en Populiers het doel van het traject vast: zelfstandig bevoegd zijn om haar financiën weer te doen. Vervolgens kreeg Populiers elke week nieuwe opdrachten. Lammerts: ‘Er is keuze uit een groot aantal opdrachten die ik als coach afstem op Lisa. Maar belangrijker zijn de wekelijkse coachingsgesprekken, live of telefonisch. Want wat bij de meeste mensen die onder bewind staan ontbreekt, is het zelfvertrouwen dat ze het zelf kunnen.’
‘Door Christel leerde ik voor mezelf op te komen’
Eerste geld Populiers: ‘Toen ik eenmaal met de opdrachten begon, kreeg ik er plezier in. Ik ontdekte dat ik meer kon en begreep dan ik dacht. Dat motiveerde, ik kreeg meer energie en wilde meer gaan werken. Maar dat ik daar geen cent extra van terug zou zien, daar baalde ik van. Samen met Christel heb ik met de bewindvoerder afgesproken dat ik voortaan al het geld dat ik extra verdiende boven mijn vaste lasten kon houden. Dus eindelijk kon ik meer leven zoals een persoon van 18 of 19 jaar hoort te doen.’ Lammerts: ‘Lisa vroeg zich telkens af hoe ze extra geld van de bewindvoerder kon krijgen voor de dingen die ze wilde, maar ze had nooit zelf geleerd om met geld om te gaan. Ze kreeg nu de kans om de waarde van geld te leren kennen. Wat Lisa deed met haar eerste geld? Haar huis verven en behangen! Ik zag haar groeien.’ Om meer geld over te houden ging Lisa nog een dag extra werken: ze had zelf uitgerekend wat haar dat extra zou opleveren. ‘Ik had ondertussen meer nuttige dingen geleerd dan ik dacht. Ik begreep hoe ik mijn belastingpapieren moest invullen, hoe je je vaste lasten op een rij zet, en wat ik dan overhield. Ik maakte potjes voor boodschappen, kleding en uitgaan en dat hield ik wekelijks bij. Door de coaching van Christel leerde ik voor mezelf op te komen. Ik wilde zaken voor elkaar krijgen en Christel hielp me daarbij totdat ik het zelf kon.’
‘Als coach leer je iemand zelfstandig beslissingen te nemen’
Rem Lammerts: ‘Op een gegeven moment zat ze bij me aan tafel en vertelde ze dat ze een eigen schoonmaakbedrijf wilde starten.’ Populiers vult aan: ‘Mijn vriend en ik konden een grote opdracht binnenhalen en die kans wilden we niet laten lopen. Omdat ik onder bewind stond, was in dienst komen bij mijn vriend het gemakkelijkste. Ook mijn bewindvoerder vond dat de veiligste manier om te starten. Maar dan zou ik weer niet zelfstandig zijn. Ik had uitgezocht dat meer mensen in mijn situatie een eigen bedrijf waren gestart en zolang je geen schulden hebt, heb je daar geen toestemming van de bewindvoerder voor nodig. Dus ik besloot het risico te nemen.’ Lammerts: ‘Dat de bewindvoerder aanvankelijk op de rem trapte, begrijp ik goed. Dat is namelijk zijn taak: een bewindvoerder is aangesteld om een cliënt te beschermen. Maar in het Hub-traject is het mijn taak als coach om ervoor te zorgen dat iemand leert zelfstandig beslissingen te nemen. Uiteindelijk hebben we samen met de bewindvoerder goede afspraken kunnen maken.’ ‘Het verschil tussen de Lisa van toen en nu is enorm. Bij onze kennismaking kwam ze samen met haar ambulante begeleider Lotte, bij alles wat Lisa zei keek ze naar Lotte voor bevestiging. Nu zit daar een jonge vrouw die gewoon zegt: ik ga voor mezelf beginnen en niemand houdt mij tegen. Het verschil kon gewoon niet groter. Daar zijn wij, als coach en bewindvoerder, ontzettend trots op.’ Lisa Populiers staat ondertussen niet langer onder bewind. Met dank aan het Plinkr Hub-traject en met steun van haar bewindvoerder en Christel Lammerts is ze sinds 1 maart officieel zelfstandig bevoegd om haar eigen financiën te regelen. Samen met haar vriend runt ze haar eigen schoonmaakbedrijf Excited Cleaning Service. ◼
‘Als coach leer je iemand zelfstandig beslissingen te nemen’
Waarom de Plinkr Hub? In Nederland staan zo’n 250.000 mensen onder beschermingsbewind. Hun geldzaken worden geregeld door een bewindvoerder, die de cliënt beschermt voor financiële problemen. Soms is iemand klaar om weer uit te stromen en zonder bewindvoerder verder te gaan. Maar hoe weet je zeker dat iemand daar echt klaar voor is en hoe bereid je iemand daar goed op voor? Wettelijk moet de bewindvoerder de uitstroom begeleiden. Maar in de praktijk blijkt dat lastig: iemand coachen kost veel tijd en dat hebben bewindvoerders vaak niet. Bovendien is niet iedereen een goede coach. Daarom: de Plinkr Hub. Hoe werkt de Plinkr Hub? De Plinkr Hub is een online traject van zes maanden waarin deelnemers stap voor stap werken aan hun financiële redzaamheid, onder begeleiding van een coach en met ondersteuning van de bewindvoerder. Die coach kan iemand van het wijkteam zijn, een sociaal werker of een lokale budgetcoach. Samen stellen ze een plan van aanpak op met wekelijkse opdrachten die passen bij de deelnemer. De bewindvoerder kan het traject online volgen via de Hub, en helpt waar nodig. Met behulp van Mesis, een screeningsinstrument voor schuldhulpverlening en beschermingsbewind, wordt de voortgang in kaart gebracht. Resultaten de Plinkr Hub? Veel gemeenten zoeken een traject om de nazorg en uitstroom uit beschermingsbewind te verbeteren. De Hub biedt hiervoor uitkomst, voor zowel grote als kleine gemeenten. Het traject zorgt voor een standaard werkwijze die door lokale coaches wordt begeleid. Projectleiders van Plinkr helpen de betrokken bewindvoerders bij het selecteren en op tijd aanmelden van deelnemers. Bovendien geeft de Hub de gemeente een goed beeld van de uitstroom en de kansen om die verder te verbeteren. De Plinkr Hub zal eind 2022 in 20 gemeenten draaien. Naast een traject voor beschermingsbewind werkt Plinkr op dit moment ook aan een traject voor mensen die onder budgetbeheer staan. Later zullen trajecten voor andere interventies volgen.
Deel dit artikel