Drie knoppen Het team achter de Kamelenjacht ontwikkelde een aanpak met drie ‘knoppen om aan te draaien’, aldus Harm. ‘De eerste knop is het aantrekkelijker maken van het kantoor op de daldagen. Iedere tweede woensdag van de maand een fietsenmaker op locatie inhuren, bijvoorbeeld. Je hoeft als medewerker dan alleen de materiaalkosten te betalen om hier gebruik van te maken. Of interessante lunchlezingen op daldagen. Een gratis borrel op vrijdagmiddag voor teams die dan hun teamoverleg doen. Dat soort dingen.’ De tweede knop richt zich op de teams. ‘We faciliteren het gesprek met een team om voor die specifieke groep mensen tot de beste spreiding over de werkweek te komen. Hiervoor hebben we één methodiek waarmee we maatwerk per team kunnen leveren. Als alternatief voor een oplossing die van bovenaf wordt opgedrongen, want dan krijg je vaak one size fits none.’ De derde knop betreft beleid. ‘Sommige maatregelen kunnen we beter meteen borgen in beleid, zodat het landelijk wordt doorgevoerd. Een voorbeeld is de planning rond vergaderzalen. We willen mensen verleiden om op een daldag zo’n zaal te boeken. Dat je een zaal op een piekdag bijvoorbeeld drie maanden van tevoren kunt boeken en op een daldag al een jaar van tevoren. Met een beetje geluk brengen we zo ook het extern vergaderen een beetje terug.’ We zijn net gestart met onze pilot, aldus Harm. ‘Ons doel is om te onderzoeken wat wel, en wat niet werkt. Zo hebben we meer zekerheid dat we alleen gaan opschalen wat werkt, en niet blijven zitten met dingen die leuk zijn maar niet veel toevoegen. ’ ‘In Arnhem en Utrecht zijn we nu klein gestart met de invulling van sport en ontspanning op kantoor met een yogaklas en iets kleins bij de koffie. De eerste reacties zijn positief: mensen geven aan dat het eraan bijdraagt dat ze vaker op een daldag naar kantoor komen. Het is nog te vroeg om te kunnen vaststellen hoe groot de impact op de afname van de piek hierdoor is. We gaan dat de komende 6 maanden meten.’

Mensen ontmoeten Een gelijkmatigere bezetting van kantoren heeft veel voordelen waar je misschien niet meteen aan zou denken. Minder reistijd voor medewerkers door minder drukte op de weg en meer plek in het ov. Een kleinere impact op het milieu. Kantoorgebouwen zijn verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de CO2-uitstoot: ongeveer 15 procent van de Nederlandse uitstoot komt van gebouwen, waarvan kantoren en utiliteitsbouw goed zijn voor 5 procent van de nationale uitstoot en 27 procent binnen de gebouwde omgeving. Harm: ‘Maar de voordelen voor de medewerkers zelf zijn minstens zo belangrijk. Op een piekdag op kantoor werken, kan stressvol zijn. Het is niet fijn als je steeds weer moet zoeken naar een werkplek. Als je niet eens even rustig kunt blijven zitten.’ Maar het omgekeerde – in je eentje dan maar op daldagen komen – is ook de oplossing niet, zegt hij. ‘In lege gebouwen voelen medewerkers zich desolaat. Ze komen vooral naar kantoor om andere mensen te ontmoeten, dat is de basis­gedachte waar onze plannen op gebaseerd zijn. Daarom willen we zo graag spreiden.’

Strakke verdeling Hairo knikt. ‘Bij meer spreiding zijn we veel beter in staat om het iedereen naar de zin te maken,’ vult hij aan. ‘Voor onze mensen in het facilitaire domein betekent het ook nog eens minder werkdruk. Want die hebben nu op dinsdag en donderdag de piek, met veel vergaderingen en bijvoorbeeld veel mensen in het restaurant terwijl het op vrijdag veel rustiger is. Hoe meer we die piek kunnen afzwakken, des te beter de service die we kunnen leveren.’ Er hoeft geen strakke gelijke verdeling over de hele week te komen, benadrukt hij. ‘We mikken op 10 procent verschuiving. Dat is waarschijnlijk al genoeg om een tipping point te creëren.’ Een veelgehoord argument tegen spreiding is dat ouders met jonge kinderen niet op andere dagen naar kantoor willen of kunnen komen. Harm heeft zijn twijfels bij dit argument. ‘Dat is maar een relatief klein deel van de arbeidspopulatie. Bovendien zijn er scholen met een continurooster, waardoor de traditionele vrije woensdagmiddag voor kinderen steeds minder een rol speelt.’