Sociale media voor werkdoeleinden

Jonge ambtenaren willen meer leren over community management en strategie

Tekst Marc Notebomer

Jonge ambtenaren maken voor hun werk gebruik van sociale media. Met name WhatsApp is populair. De jonge ambtenaren zien snellere communicatie met collega’s en belanghebbenden als het grootste voordeel van het werkgerelateerde gebruik van sociale media. Onbedoelde verspreiding van vertrouwelijke informatie is voor hen het grootste nadeel. Dat blijkt uit een raadpleging van Ambtenarenpanel.

‘Ongeveer de helft van de jonge ambtenaren gebruikt dagelijks WhatsApp’

Ambtenarenpanel ondervroeg 188 jonge ambtenaren van onder de 36 jaar over hun houding ten opzichte van en ervaring met werkgerelateerd gebruik van sociale media. Van de deelnemende ambtenaren is 39 procent man, 60 procent vrouw en geeft 1 procent als antwoord: anders. 23 Procent van de deelnemers werkt bij de rijksoverheid, 5 procent bij de provincie, 49 procent bij een gemeente en 19 procent bij een waterschap. En respectievelijk 1 en 3 procent werken bij een zbo of elders.

Apparaten De raadpleging van Ambtenarenpanel laat zien dat de apparaten die gebruikt worden door jonge ambtenaren om sociale media voor het werk te raadplegen met name de werktelefoon (62 procent), privételefoon (61 procent) en laptop (61 procent) zijn. Ongeveer een op de vijf jonge ambtenaren noemt de computer. Een op de tien jonge ambtenaren geeft aan een tablet te gebruiken. En ongeveer een op de tien jonge ambtenaren geeft aan geen werkgerelateerde sociale media te gebruiken. Van de acht voorgelegde sociale mediakanalen worden zes sociale mediakanalen (vrijwel) nooit actief gebruikt voor werkgerelateerde zaken. Dit zijn Facebook, YouTube, Instagram, Twitter, Snapchat en TikTok. WhatsApp wordt relatief het vaakst actief gebruikt voor werkgerelateerde zaken. Ongeveer de helft van de jonge ambtenaren gebruikt dagelijks WhatsApp, ongeveer een op de vijf jonge ambtenaren gebruikt dit wekelijks. LinkedIn wordt door bijna een derde van de jonge ambtenaren enkele keren per jaar gebruikt voor werkgerelateerde zaken. Nog eens een derde gebruikt LinkedIn (vrijwel) nooit.

Passief gebruik Het passieve gebruik van sociale mediakanalen (alleen lezen en kijken, red.) voor het werk ligt bij jonge ambtenaren hoger dan het actieve gebruik (zelf berichten posten en deelnemen aan gesprekken, red.). WhatsApp is wederom het kanaal dat relatief het vaakst gebruikt wordt voor werkgerelateerde zaken. Ongeveer de helft van de jonge ambtenaren gebruikt dagelijks passief WhatsApp, 15 procent doet dit wekelijks en 19 procent doet dit (vrijwel) nooit. Een kwart van de jonge ambtenaren gebruikt dagelijks passief LinkedIn, 35 procent doet dit wekelijks en 11 procent doet dit (vrijwel) nooit. Zo’n 42 procent van de jonge ambtenaren gebruikt (vrijwel) nooit passief YouTube voor het werk. Ongeveer een kwart doet dit enkele keren per jaar. Een zeer ruime meerderheid van de jonge ambtenaren gebruikt (vrijwel) nooit passief Snapchat en TikTok. Ruim de helft gebruikt (vrijwel) nooit passief Facebook, Twitter en Instagram.

Goede balans Jonge ambtenaren noemen uiteenlopende uitdagingen of obstakels bij het gebruik van sociale media in hun werk. De scheiding van privé en werk wordt door bijna de helft van de jonge ambtenaren genoemd als uitdaging of obstakel. Ongeveer twee op de vijf jonge ambtenaren noemen balanceren tussen formeel en informeel. Publieke zichtbaarheid en privacyzorgen worden beide door ongeveer een derde van de jonge ambtenaren genoemd als uitdaging of obstakel. En 16 procent van de jonge ambtenaren geeft aan geen persoonlijke uitdagingen of obstakels te hebben. 59 Procent van de jonge ambtenaren ervaart een goede balans tussen professionele en persoonlijke aanwezigheid op sociale mediaplatforms. Een minderheid, 11 procent, geeft aan het hier (helemaal) mee oneens zijn. Ongeveer een kwart van de jonge ambtenaren is neutraal en 6 procent geeft aan het niet te weten.

Welke sociale mediakanalen gebruik je actief (zelf berichten posten en deelnemen aan gesprekken) voor werkgerelateerde sociale media?

Wat zijn naar jouw mening de belangrijkste vijf mogelijke voordelen van werkgerelateerd gebruik van sociale media?

‘Een meerderheid houdt zich aan basisregels over veiligheid en privacy’
‘Driekwart van de jonge ambtenaren steunt richtlijnen over het gebruik van sociale media’

Voor- en nadelen Op de vraag wat de belangrijkste vijf mogelijke voordelen zijn van werkgerelateerd gebruik van sociale media, worden snellere communicatie met collega’s en belanghebbenden het vaakst genoemd als belangrijkste voordeel. Op de tweede plaats staat het gemakkelijk delen van informatie met een breed publiek. Op de vraag wat de belangrijkste vijf mogelijke nadelen zijn wordt uiteenlopend geantwoord. Onbedoelde verspreiding van vertrouwelijke informatie wordt met 23 procent relatief het vaakst genoemd als belangrijkste nadeel. Potentiële reputatieschade door online interacties wordt door 17 procent genoemd.

Richtlijnen 29 Procent van de respondenten is goed of enigszins op de hoogte van de specifieke richtlijnen die gelden binnen de eigen organisatie met betrekking tot het gebruik van sociale media. Ongeveer een derde van de respondenten weet dat ze bestaan, maar kent de richtlijnen niet. Bijna een derde van de respondenten is niet op de hoogte en 3 procent van de respondenten geeft aan dat de organisatie geen specifieke richtlijnen heeft. Ongeveer driekwart van de jonge ambtenaren vindt het (heel) belangrijk dat er richtlijnen zijn met betrekking tot het gebruik van sociale media. 2 Procent geeft aan dit (helemaal) niet belangrijk te vinden. 21 Procent van de jonge ambtenaren is neutraal en 2 procent geeft aan het niet te weten. Jonge ambtenaren die op de hoogte zijn van specifieke richtlijnen, hebben die richtlijnen omschreven. Antwoorden die hierbij vaker genoemd worden zijn:

  • Geen gebruikmaken van bepaalde apps zoals TikTok.
  • Niet delen van privacygevoelige gegevens via sociale media.
  • Gedrag op sociale media moet overeenkomen met de professionele rol als ambtenaar.

Wat zijn voor jou de belangrijkste persoonlijke uitdagingen of obstakels bij het gebruik van werkgerelateerde sociale media?

In welke mate ben je het eens met de volgende stelling: ik ervaar een goede balans tussen professionele en persoonlijke aanwezigheid op sociale mediaplatforms?

Veiligheids- en privacyrisico’s Een (zeer) ruime meerderheid van de jonge ambtenaren houdt zich (vrijwel) altijd aan de volgende basisregels over veiligheids- en privacyrisico’s bij het gebruik van sociale media voor het werk: Een (zeer) ruime meerderheid van de jonge ambtenaren houdt zich (vrijwel) altijd aan de volgende basisregels over veiligheids- en privacyrisico’s bij het gebruik van sociale media voor het werk:

  • Bewust zijn van de informatie die je deelt.
  • Alert zijn op misinformatie en/of nepnieuws.
  • Selectief bij het accepteren van vriendschapsverzoeken.
  • Sterk wachtwoord.

Bijna de helft van de jonge ambtenaren geeft aan de privacyvoorkeur (vrijwel) altijd goed in te stellen. Een veilige internetverbinding wordt door 38 procent van de jonge ambtenaren (vrijwel) altijd gekozen. 20 Procent van de jonge ambtenaren doet dit (vrijwel) nooit. Het regelmatig bijwerken van een wachtwoord wordt door 37 procent van de jonge ambtenaren (vrijwel) altijd gedaan, ongeveer een kwart geeft aan dit (vrijwel) nooit te doen.

Welke sociale mediakanalen gebruik je passief (alleen lezen en kijken) voor werkgerelateerde sociale media?

In hoeverre houd jij je aan de basisregels omtrent veiligheids- en privacyrisico’s bij het gebruik van sociale media voor je werk?

‘Volgens de helft van de deelnemers worden sociale media effectief benut’

Effectiviteit, vaardigheden en verbetering Bijna de helft van de jonge ambtenaren geeft aan dat sociale media (zeer) effectief benut worden in de eigen organisatie als het gaat om de communicatie met publieke of andere belanghebbenden. 39 Procent van de jonge ambtenaren geeft aan dat sociale media (helemaal) niet effectief benut worden. 13 Procent van de jonge ambtenaren geeft aan het niet te weten. Op de vraag of er bepaalde vaardigheden zijn die men zou willen verbeteren om beter gebruik te kunnen maken van media voor het werk wordt uiteenlopend geantwoord. 43 Procent van de jonge ambtenaren noemt het creëren van boeiende content. 35 Procent noemt het opstellen van effectieve sociale mediastrategieën. Bijna een kwart noemt effectieve community management op sociale media. Ongeveer een op de vijf jonge ambte­naren noemt: behouden van privacy­grenzen tussen privé en zakelijk gebruik, omgaan met negatieve feedback of kritiek online en crisismanagement op sociale media. Ongeveer een kwart van de jonge ambtenaren geeft niets te willen/hoeven verbeteren op dit gebied. Ongeveer een kwart van de jonge ambtenaren heeft suggesties of ideeën om het gebruik van werkgerelateerde sociale media binnen de eigen organisatie te verbeteren. 61 procent heeft geen suggesties of ideeën. Suggesties of ideeën die vaker genoemd worden zijn:

  • Duidelijke richtlijnen opstellen voor het gebruik van sociale media.
  • Delen van voorbeelden en projecten waarbij sociale media effectief is ingezet. ◼

Deel dit artikel