Theo legt uit dat DuurzaamDoor als multi-stakeholderprogramma duurzame samenwerking stimuleert. ‘We pakken complexe duurzaamheidsopgaven aan door netwerken te bouwen waarin leren en sociale innovatie centraal staan,’ vertelt hij. Hij benadrukt dat DuurzaamDoor niet zozeer op technische oplossingen gericht is, maar juist op de samenwerking die nodig is om structurele veranderingen mogelijk te maken. Een belangrijk onderdeel van het programma zijn de Regionale Transitie Werkplaatsen (RTW’s). ‘Hierin komen partijen samen om niet alleen uitdagingen in samenhang aan te pakken, maar ook om nieuwe perspectieven te ontwikkelen,’ legt Theo uit. Hij benadrukt dat transitieprocessen vragen om lef, geduld en reflectie. ‘Transitiewerk is mensenwerk,’ zegt hij. ‘De kracht ligt in de ruimte die wordt geboden om te leren, vertrouwen op te bouwen en samen stappen te zetten.’

Werken aan systeemverandering Anne-Marie Pronk, programmaleider bij ARK Rewilding Nederland, bouwt aan een netwerk van rewilding-initiatieven door de decennialange ervaring van de ecologen van ARK met rewilding te delen met mensen met grond in bezit of beheer. Samen werken ze aan meer wilde natuur in Nederland en aan natuurherstel, door natuurlijke processen de tijd en ruimte te geven zodat de natuur weer zo veel mogelijk haar eigen richting kan bepalen. Voor haar heeft de CoP een belangrijke rol gespeeld in het versterken van haar werk. ‘Het is bijzonder om met anderen te reflecteren op je aanpak en samen nieuwe inzichten te ontwikkelen,’ zegt ze. Anne-Marie werkt aan projecten als Natuur Verdient Meer, één van de nieuwe verdienmodellen voor natuur­ontwikkeling die ARK in de praktijk brengt. ‘De sessies van de CoP bieden ons de kans om ons werk in een bredere context te plaatsen en onze strategieën aan te scherpen,’ legt ze uit. Een van de belangrijkste lessen voor haar was de erkenning van haar rol als systems convener. ‘Ons werk wordt eindelijk gezien als vakmanschap dat essentieel is voor systeemverandering.’ Marieke Reisinger, collega van Anne-Marie en programmaleider Rewilding de Veluwe, werkt aan het benutten van recreatie als verdienmodel om nieuwe natuurhectares te financieren. Door met de deelnemers aan de CoP uit te wisselen, ontstond een breder perspectief op de vraag hoe recreatie en natuur – die elkaar soms juist in de weg zitten – ook versterkend kunnen werken, vertelt ze. Voor beiden staat de kracht van samenwerking binnen de CoP centraal. ‘Je merkt dat we elkaar inspireren en versterken. Het is meer dan leren; het is samen bouwen aan oplossingen,’ zegt Anne-Marie.