Transitieprofessional Piet Sinke op expeditie
‘In mijn werk speelt altijd het verlangen voor morgen’
Tekst Chantal Richter Beeld Rob Acket
Het realiseren van de duurzame transitie. Dat is waar adviseur omgeving Piet Sinke van Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) aan werkt in de regio Zuid-West. Dat doet hij met nieuwsgierigheid en gretigheid. Dit jaar neemt Piet deel aan de Community of Practice Regionale Transities (CoP RT) van DuurzaamDoor. ‘Het is een soort van basiskamp. Voldoende veiligheid om op te laden en zorgen te delen.’
Piet Sinke: ‘Ik kies er bewust voor om vol in de wind te staan’
‘Een pilot heeft pas waarde als hij in nieuw beleid wordt omgezet’
De kern van die visie: ga op zoek naar gezamenlijke belangen en betrek de omgeving zo vroeg mogelijk. Maar Piet Sinke is niet het type om daar vervolgens urenlang over te vergaderen, liet hij bijvoorbeeld zien in de ontwikkeling van het windpark in Zeewolde. ‘Soms moet je gewoon de rol van omgevingsmanager naar je toe trekken; het gewoon gaan doen dus.’ Piet vindt het belangrijk om echt verbinding te maken met de leefwereld. Hij is gefascineerd door de invloed van het landschap op de wijze hoe mensen leven, en andersom: welke menselijke keuzes van invloed zijn op het landschap? Hij is zelf 55 jaar geleden geboren in de Zeeuwse duinen. Hij woont nu alweer geruime tijd in Vlaardingen. ‘Elk gebied heeft een eigen unieke ontstaansgeschiedenis. Dat kent z’n oorsprong in vele factoren, zoals de wijze van bewoning, waterkwaliteit, bodem, veehouderij, mobiliteit en regionale economie.’
Acceptatie Misschien is transitieprofessional nog wel de meest treffende term voor Piets rol. Stakeholdermanagement is zijn grote kracht. Hij weet z’n wegen te bewandelen in een enorm netwerk onder overheden en maatschappelijke organisaties. ‘Ik wil oprecht weten wat iemand drijft, daar blijf ik nieuwsgierig naar.’ Met goed gevoel voor timing onderhoudt hij allerlei contacten. Hij heeft continu alle spelers in beeld. Waar komen deze kwaliteiten vandaan? ‘Zo’n 20 jaar geleden ben ik in een burn-out geraakt. Een halfjaar lang zat ik fysiek en mentaal helemaal aan de grond. Bijzonder om nu te kunnen zeggen dat het me ook veel heeft gebracht. Want ik ontdekte mijn missie: het onmogelijke bereiken door creatief te zijn in het echt verbinden van belangen. Het was altijd al mijn kracht om door weerstand heen te breken in ogenschijnlijk vastgelopen projecten. Waar iets niet meer binnen bestaande kaders kan, ontstaat de ruimte om iets te veranderen. Ik heb alleen moeten leren om dat op een gezonde manier te doen. Acceptatie bleek het sleutelwoord, en dat betekende voor mij: loslaten. Je houdt je idealen vast maar maakt er niet je doel van. Dan heb je in die relatie niets meer te verliezen. Je kijkt per dag wat er kan en viert wat wel lukt. Met humor en lichtheid. Dat heeft mij het plezier in verbinden teruggegeven.’
Bondgenoten Piet laat het niet alleen maar bij het vertellen van mooie verhalen. ‘Dat verliest uiteindelijk zeggingskracht. Ik kies er bewust voor om ook vol in de wind te staan. Zodat je vanuit de praktijk scherp voor ogen houdt waar het allemaal om draait. We zoeken naar doorbraken in de regionale energietransitie. Alle betrokkenen hebben een stukje van de oplossing in handen. Dat is pionieren.’ Hij benadrukt dat het belangrijk is dat het niet alleen bij pionieren blijft maar dat het ook echt concreet wordt. Hij spreekt hierover regelmatig met onderzoekers van de Erasmus Universiteit Rotterdam. ‘Pilots, proeftuinen en living labs zijn prachtig, zolang ze ook daadwerkelijk effect hebben op de leefwereld van mensen. Een geslaagde pilot is geen doel op zich. Die heeft pas waarde als hij effectief in nieuw beleid wordt omgezet. Waarbij we best weleens buiten de lijntjes moeten kunnen kleuren.’ Piet vindt dat er ook goed naar de uitvoerbaarheid van dat beleid moet worden gekeken. ‘Want als regionale en lokale overheden het niet kunnen meemaken, dan gaat het niet gebeuren.’
‘De CoP RT voelt als een basiskamp; veilig om op te laden’
Bergbeklimmer Dit jaar neemt Piet deel aan de Community of Practice Regionale Transities (CoP RT) van DuurzaamDoor. ‘In de CoP RT werken we vanuit het concept van system convening,’ vertelt hij. ‘Dit is eigenlijk een nieuw vakgebied. Je brengt een versnelling van het transitieproces op gang, zonder het zo te noemen. Juist niet door het groter te maken, maar klein en behapbaar. Je stimuleert betrokkenen om hun wensen positief te formuleren: wat wil je wel? Deze aanpak van system covening helpt transitieprofessionals om meer structuur in hun werk aan te brengen. En ze ontdekken soms ook nieuwe wegen om door te breken.’ ‘Het CoP RT is voor verkenners en pioniers van levensbelang. Ben je niet voorbereid op je missie, dan verdwaal je of vries je ‘s nachts ergens dood. De CoP RT voelt voor mij als een soort basiskamp; het is veilig om op te laden en zorgen te delen. Alle deelnemers brengen hun eigen bagage mee, oftewel casuïstiek.’ In de CoP RT vindt Piet bondgenoten. ‘De deelnemers hebben allemaal zo hun eigen talenten. We zijn allemaal intrinsiek gemotiveerd om dingen te veranderen, dat bindt ons. Het is mijn overtuiging dat je verantwoordelijkheid moet terugleggen in de regio, daar ontstaan de gemeenschappen. Ik stimuleer de stakeholders zich uit te spreken. Als er spanning op tafel komt, begint het spel. Daarin zoek ik de scherpte. Dan gaat er iets stromen in het regionale netwerk waar de opgave moet landen en doe ik een stap achteruit. We bespreken dit in de CoP RT. Dat doen we op zo’n manier dat andere transitieprofessionals er ook van kunnen leren. Ook dat hoort bij het vak van een system convener: ruimte zoeken en vinden om kwesties ter discussie te stellen. Dit concept kan helpen bij ieders worsteling in het werken aan een transitie.’ Hij besluit met de mooie woorden: ‘In mijn werk van vandaag speelt altijd mijn verlangen voor morgen.’ ◼
Deel dit artikel