Model van positieve gezondheid
Bakkeveens bloeizone
Tekst Dave Schut Beeld Anne van der Woude
Een sterke gemeenschap, gericht op ontmoeting, leefstijl en beweging. Dat is het doel van een project in Bakkeveen. De eerste resultaten zijn veelbelovend.
Emy Hoogenboom (op de voorgrond) met medevrijwilliger Annemarie Bongers
‘Een mens is meer dan een medisch geval’
In Nederland bestaan meerdere initiatieven waarbij de zogeheten Blue Zones-principes worden nageleefd, een Amerikaans concept. ‘Vanwege het patent op die naam gebruiken wij de naam bloeizone,’ zegt Emy Hoogenboom, gepensioneerd jurist en docent, actief als vrijwilliger en voorzitter van de bloeizone Bakkeveen. ‘Wij willen ervoor zorgen dat inwoners van het dorp Bakkeveen gezond oud worden. De huisarts die met het idee kwam, zei: ik wil de eerste honderdjarige nog zien.’
Groener en beter De bloeizone gaat uit van het model van positieve gezondheid, vertelt Hoogenboom. ‘Dat is de gedachte dat een mens meer is dan een medisch geval. Naast een lijf heb je een hoofd en een omgeving die een rol spelen. Daar komen allerlei elementen in terug, van zingeving en slaap tot ontspanning en het sociale. Door scores bij te houden in een soort web, kunnen we zien op welke terreinen nog winst te behalen valt.’ Zo ontstond het idee dat de straten groener konden worden. ‘Zodat bewoners zich beter voelen. Duurzaamheid kwam ook naar voren. Energiecoaches helpen mensen met verduurzaming. En vorige week zijn we een dorpskamer gestart, voor kleinschalige dagbesteding; een drempelloze ontmoetingsplek.’ De bloeizone kan veel zelf, zegt Hoogen-boom. ‘We zijn nu 7 jaar bezig en de gemeente heeft er eigenlijk maar weinig mee te maken gehad. Dat komt omdat we nauwelijks geld nodig hebben. Bij het verbeteren van de straten vragen we bijvoorbeeld aan de bewoners zelf of ze de perken willen onderhouden. Er zijn genoeg mogelijkheden.’ Het filmhuis in Bakkeveen kwam er door een lening. ‘Een bijdrage uit het zogeheten Mienskipfûns van de provincie vormde een startbudget. De gedeputeerde van Friesland wil van de hele provincie een bloeizone maken. De lening was snel terugbetaald door het succes van het filmhuis.’
Langer thuis Hoogenboom raadt aan om niet zelf het wiel uit te vinden. ‘Vaak heb je de basis al in huis, gewoon in je gemeenschap. Begin bij verenigingen, breng mensen bij elkaar. Ondernemers, scholen, sportclubs.’ Om te meten of de gezondheid verbetert, worden er fittesten gedaan. ‘Twee, drie keer per jaar. Kosteloos. De huisarts doet dat, de tandarts, een buurtsportcoach en veel vrijwilligers. Bloed prikken, bloeddruk meten, coördinatie- en conditietests, dat soort dingen.’ Er zijn al positieve bevindingen. ‘De huisarts vertelt dat mensen minder medicijnen gebruiken, met name rond diabetes. Ook hebben mensen het gevoel dat ze langer thuis kunnen wonen. Betere voeding vermindert depressieve klachten. Maar het belangrijkste succes is dat inwoners van Bakkeveen meer bewegen, anders eten en vaker samenkomen. De verbinding is sterker.’ ◼
Deel dit artikel