Segment
Ambtelijk vakmanschap
Tekst Dave Schut Beeld Gemeente Medemblik
Het werk van de ambtenaar wordt steeds complexer, in deze onrustige tijden. De leergang Ambtelijk Vakmanschap van Segment kan ondersteuning bieden.
Chantal Minnaert
De leergang Ambtelijk Vakmanschap is bedoeld voor ambtenaren die willen bijleren. Dat klinkt als een luxe, maar is eigenlijk noodzaak, zegt Chantal Minnaert. Minnaert is gemeentesecretaris en algemeen directeur bij de gemeente Medemblik. Ze heeft meegedacht over het curriculum van de leergang.
Ingewikkelde context ‘De context waarbinnen ambtenaren opereren, wordt steeds ingewikkelder,’ meent Minnaert. ‘Tegenwoordig is samenwerking vereist met veel verschillende partijen. Er spelen dus ook veel verschillende belangen mee. Daarnaast wil je de inwoner laten meepraten. Je moet je leren verhouden tot initiatieven vanuit de samenleving.’ ‘Het is een zeer uitdagend krachtenveld geworden,’ gaat ze verder. ‘En hoe groter de polarisatie, en de politieke aardverschuivingen, des te belangrijker de rol van ambtelijk vakmanschap. Kundige ambtenaren zijn essentieel om de stabiliteit te bewaren. Om het vertrouwen van de inwoner terug te winnen.’
Empathie onmisbaar Veel ambtenaren hebben genoeg kennis van hun eigen vakgebied, maar niet per se van de zaken daaromheen, aldus Minnaert. ‘En dat geldt niet alleen voor beleidsmedewerkers. Voor uitvoerders, die iedere dag contact hebben met inwoners, geldt hetzelfde. Een consulent bij de schuldhulpverlening, een ambtenaar die vergunningen verstrekt, een baliemedewerker van een gemeente… Zij hebben allemaal te maken met wat we momenteel in iedere sector zien: verharding van de samenleving. Inwoners hebben minder geduld. Het vertrouwen in de overheid is lager dan ooit.’ Empathie is onmisbaar geworden, zegt ze. ‘Je moet je kunnen verplaatsen in een ander. Meedenken. Als iemand een aanvraag doet voor een Wmo-voorziening, is alleen een schema volgen en bepalen of het antwoord ja of nee is, niet genoeg. Dan zou het werk net zo goed door een robot gedaan kunnen worden. Het gaat erom dat je die persoon verder helpt. Misschien is er een doorverwijzing nodig. Zolang je iemand maar de deur uit laat gaan met meer dan waarmee diegene is gekomen. Die houding is nog niet per se gebruikelijk, onder ambtenaren. Begrijpelijk, want daar is lef voor nodig. Je moet durven afwijken.’
Wat wil de inwoner? Eerder in haar loopbaan heeft Minnaert dit zelf ondervonden. ‘Ik kom uit de zorg en heb die sector verlaten omdat ik merkte dat het steeds minder om mensen ging, en steeds meer over kwaliteitssystemen, productiecijfers en andere regels en procedures. Een ambtenaar kan dit voorkomen door zichzelf iedere keer de vraag te stellen: wat wil deze inwoner nu eigenlijk, en hoe kan ik daarbij helpen? Zo behoud je de menselijkheid – die je nooit in regels kunt vatten.’ Dit vraagt wat van leidinggevenden, zegt Minnaert. ‘Ambtenaren hebben de ruimte nodig om naar eigen inzicht keuzes te maken. Dat betekent dus ook dat er fouten gemaakt worden. Er hoort een cultuur te zijn waarin dat mag, waarin fouten worden gezien als iets om van te leren. Want het is bijzonder moeilijk om je al die verschillende competenties eigen te maken. De leergang Ambtelijk Vakmanschap is hiervoor een begin.’ ◼
Over Segment
Meer informatie over de leergang Ambtelijk Vakmanschap is te vinden op Segment.nl. Segment biedt meer dan 250 trainingen en cursussen en is al meer dan 25 jaar het opleidingsinstituut voor de publieke sector. Met opleidingen, adviezen en trainingen ondersteunt Segment het streven naar alsmaar verdere professionalisering. Of het nu gaat om de scholing van een enkele medewerker of een organisatiebreed advies- of leertraject. Meer weten? Kijk op Segment.nl.
Deel dit artikel