Ankerpunt Op die momenten moest ik terug naar mijn morele kompas. Waarom koos ik ook alweer voor deze functie? Omdat ik relevant wilde zijn voor de samenleving. Omdat ik mijn bijdrage wilde leveren aan een betere wereld. En mijn salaris komt van de belastingbetaler – een simpel, maar krachtig besef. Het werd mijn ankerpunt. Ook als dat betekende dat ik af en toe alleen stond. Laat ik duidelijk zijn: dit gaat niet over heroïek of persoonlijke moed. Het gaat over professionele autonomie. Over de verantwoordelijkheid om te handelen vanuit je opdracht aan de samenleving. Zodat je aan het eind van de dag kunt zeggen: ik heb gedaan waarvoor ik ben besteld. Eerlijk is eerlijk: dat voelt soms eenzaam. Je afvragen of je nu weer als lastig wordt gezien, of je jezelf buitenspel zet. Dat gevoel is menselijk. We willen ergens bij horen. Maar juist daarom is het belangrijk dat we hier met elkaar over in gesprek gaan. Wat ik jonge ambtenaren wil meegeven: je bent niet gek. Je bent niet alleen. Zoek anderen die hetzelfde voelen. Niet om samen ten strijde te trekken, maar om je morele overwegingen te toetsen. Bespreek de impact van je keuzes. Bespreek de consequenties. Want van samen reflecteren, kun je ook heel veel opsteken. En handel dan bewust, ook als het ongemakkelijk is.

Vertrouwen Ikzelf vind het nog altijd spannend. Ook ik denk soms: moet ik mijn nek uitsteken? Maar juist dan blijkt hoeveel steun er is. Van collega’s die feedback geven, die je helpen reflecteren. Soms juist van mensen die zélf andere keuzes maken – en je toch respecteren om de jouwe. Dat zijn de gesprekken waarin een diepere laag wordt geraakt. Waarin je samen bepaalt: we zijn hier niet alleen voor de regels, maar voor de samenleving. Dat geeft mij vertrouwen. Vertrouwen om door te gaan. Om niet uit te stappen, ook niet als het lastig is. Want moreel leiderschap vraagt geen grootse daden. Het vraagt kleine, consequente keuzes. Het vraagt dat we, op momenten van twijfel, onszelf blijven herinneren: waarom ben ik hier?