BLIK OP DE UITVOERING AMBTELIJKE HELDEN GEZOCHT
Tekst Rutger van den Dikkenberg Beeld Hilbert Krane
Den Haag zoekt dialoog
De samenleving is geen doelgroep
Den Haag zoekt dialoog
De samenleving is geen doelgroep
Plannen zijn pas effectief als ze samen met de stad tot stand komen. Bij de totstandkoming en uitvoering van beleid zoekt de gemeente Den Haag daarom nadrukkelijk de dialoog met de inwoners. De samenleving is geen doelgroep, maar een gelijkwaardige kennisbron en partner.
Volgens Merdan Yağmur (l.), Fred Dukel (m.) en Siham El Baroudi wordt werken aan een inclusieve samenleving steeds belangrijker
‘Als je echt goed beleid wilt maken, dan moet je naar de praktijk kijken’
Den Haag werkt aan een plan om discriminatie van moslims in de stad aan te pakken. Een stevige opgave, want die is grotendeels genormaliseerd in Nederland, zegt beleidsadviseur Siham El Baroudi. ‘Dat weten we uit allerlei vooronderzoeken. Maar we weten niet wat dit nou concreet betekent voor de mensen die ermee te maken krijgen. En we weten ook niet wat we als gemeente zouden kunnen doen. Door in gesprek te gaan met de inwoners en maatschappelijke organisaties willen we daarachter komen.’ De deelnemers zijn aan deze tafels geen onderwerp van beleid, maar ‘actieve partners’ bij het zoeken naar een oplossing, schreef het college.
Polarisatie Meer dan de helft van de inwoners van Den Haag heeft een migratieachtergrond; in de stad wonen ruim tweehonderd nationaliteiten. Het is een grote opgave om als gemeente met deze groepen in contact te komen en te blijven, en om deze groepen met elkaar in contact te brengen, zegt Fred Dukel, sinds enkele maanden algemeen directeur OCW bij de gemeente. De polarisatie neemt toe, ziet hij. Zeker rond thema’s als Gaza en het slavernijverleden zijn maatschappelijke spanningen voelbaar. Werken aan een inclusieve samenwerking wint daarom aan belang, zegt Dukel. Vorig jaar zomer publiceerde de gemeente Den Haag haar nota Inclusief Samenleven. Daarin speelt dialoog een prominente rol. Niet alleen bij de aanpak van moslimdiscriminatie, maar ook bij het emancipatiebeleid van vrouwen en de queergemeenschap zoekt Den Haag de inwoners op, net als bij de discussie over het slavernijverleden en de excuses die daaruit zijn voortgevloeid. Het beleid wordt er beter van, stelt Merdan Yağmur, directe collega van El Baroudi. Alleen door met inwoners in gesprek te blijven, weet je echt wat er speelt, zegt hij. ‘Wij zijn met zo’n tienduizend ambtenaren, maar er zijn 110.000 vrijwilligers in Den Haag. Zij weten samen met de inwoners veel meer dan wij; hun kennis is enorm. Voor ons is dat onmisbaar. Als je echt goed beleid wilt maken, dan moet je naar de praktijk kijken.’
Persoonlijke ervaringen In 2024 en 2025 organiseerde Den Haag rondom moslimdiscriminatie zeven bijeenkomsten, met in totaal vierhonderd deelnemers. Zij deelden hun persoonlijke, soms heftige, ervaringen en dachten mee over een oplossing. Wat opviel, zegt El Baroudi, is dat veel gemeenten moslimdiscriminatie willen aanpakken door in te zetten op positieve beeldvorming. Ook Den Haag deed dat lange tijd. ‘Maar wij hoorden aan die tafels juist dat mensen daar niet op zaten te wachten. Want dan gaat het nog steeds over de islamitische identiteit van mensen.’ De aanpak is door de bijeenkomsten en gesprekken verbreed, stelt El Baroudi. Voor de aanpak van moslimdiscriminatie wordt in twee stappen gewerkt. De eerste fase richt zich op het verbeteren van preventie en vergroten van bewustwording. In de tweede fase worden de maatregelen verder verdiept, in samenspraak met inwoners en maatschappelijke, religieuze en levensbeschouwelijke organisaties.
Eigenaarschap Deze aanpak vergt een andere manier van werken voor de gemeentelijke organisatie. De gemeente moet in gesprek met de inwoners toegeven dat ze de oplossing niet voorhanden heeft, terwijl die verwachting er vaak wel is. ‘Maar die kwetsbaarheid is meteen ook je kracht’, constateert El Baroudi. ‘Als je laat weten dat we met elkaar de antwoorden zoeken, dan voelen veel mensen ook eigenaarschap. Daardoor stellen ze zich veel meer betrokken op.’ Dat is ook wat Den Haag van de inwoners verwacht. ‘Als je in Den Haag woont,’ zegt Dukel, ‘dan doe je mee. Je bent onderdeel van de oplossing.’ ‘Op heel veel thema’s waren wij als overheid opdrachtgever’, vervolgt de directeur. ‘We zagen een maatschappelijk vraagstuk en beleggen de oplossing ergens in de stad, bijvoorbeeld door subsidies te verstrekken. Dat doen we nu anders. Het gaat niet meer om wat wij als gemeente goed vinden voor de stad. Door in gesprek te gaan, vragen we meer van onze partners en wordt de relatie ook gelijkwaardiger.’ ◼
‘Door in gesprek te gaan, vragen we meer van onze partners’
Deel dit artikel